Dersin Ayrıntıları
YarıyılKoduAdıT+U+LKrediAKTS
8ÇEV 418Atıksu Arıtma Tesislerinde Enstrümentasyon, Kontrol ve Otomasyon3+0+035

Dersin Detayları
Dersin Dili Türkçe
Dersin Düzeyi Lisans
Bölümü / Programı Çevre Mühendisliği
Öğrenim Türü Örgün Öğretim
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Amacı Atıksu arıtma tesislerinde; biyolojik proseslerin nonlinear yapısı, sıkılaşan deşarj kalite kriterleri nedeniyle artan komplekslik ve iş yükü proses kontrol sistemlerinin önemini arttırmaktadır. Bu dersin amacı; atıksu arıtma tesislerinin optimum koşullarda çalıştırılabilmesi için atıksu arıtma tesislerine entegre edilen entrümentasyon, kontrol ve otomasyon konularında öğrencilerin bilgi seviyesinin arttırılmasıdır. Bu kapsamda; proses kontrol bileşenleri, kontrol stratejileri, manipule edilen değişkenler, sensör ve analizörler, aktüatörler, proses kontrolcüler ve çalışma mekanizmalarının temellerinin öğretilmesi planlanmaktadır. Ayrıca, AAT’de yaygın olarak kullanılan çözünmüş oksijen, pH, sıcaklık vb. kontrol örneklerinin anlatılması ile öğrencilerin AAT işletimine hazırlanması hedeflenmiştir.
Dersin İçeriği AAT’de Enstrümentasyon, Kontrol ve Otomasyon Tanımları, AAT’de Enstrümentasyon, Kontrol ve Otomasyon Sistemleri için İtici Güçler ve Sınırlamar, AAT’de Enstrümentasyon, Kontrol ve Otomasyon (ICA) Tarihçesi, Proses Kontrol Bileşenleri, AAT’de Proses Kompleksiliği ve Operasyonel Amaçlar, Kontrol Stratejilerinin Geliştirilmesi, AAT’de Proses Kontrol Amaçlı Kullanılan Manipule Edilebilen Değişkenler, AAT’de Online Algılayıcı (Sensör) Kavramı, AAT’de Kullanılan Sensörlerin Temel Özellikleri, AAT’de Online Analizör Kavramı, AAT’de Kullanılan Analizörlerin Temel Özellikleri, AAT’de Kontrolcü Kavramı, AAT’de Kullanılan Kontrolcüler, AAT’de Aktüatör Kavramı, AAT’de Kullanılan Aktüatörler ve Temel Özellikleri, Havalandırma ve Çözünmüş Oksijen Kontrolü, Kimyasal Arıtmada pH Kontrolü.
Dersin Yöntem ve Teknikleri
Ön Koşulları Yok
Dersin Koordinatörü Prof.Dr. Hasan Merdun
Dersi Verenler Doç.Dr. Nuriye Altınay Perendeci
Dersin Yardımcıları Yok
Dersin Staj Durumu Yok

Ders Kaynakları
Kaynaklar Intrumentation, Control and Automation in Wastewater System Gustaf Olsson, Marinus K. Nielsen, Zhiguo Yuan, Anders Lynggaard Jensen, Jean Philippe Steyer, IWA Publishing, Scientific Technical Report No:15. 2006, ISBN: 1900222833.


Planlanan Öğrenme Aktiviteleri ve Metodları
Etkinlikler ayrıntılı olarak "Değerlendirme" ve "İş Yükü Hesaplaması" bölümlerinde verilmiştir.

Değerlendirme Ölçütleri
Yarıyıl Çalışmaları Sayısı Katkı
Ara Sınav-Yıl İçi S. 1 % 30
Kısa Süreli Sınav 1 % 20
Yarıyıl Sonu Sınavı 1 % 50
Toplam :
3
% 100

 
AKTS Hesaplama İçeriği
Etkinlik Sayısı Süre Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi 14 4 56
Ödevler 1 14 14
Ara Sınavlar 1 9 9
Yarıyıl Sonu Sınavı 1 9 9
Toplam İş Yükü   AKTS Kredisi : 3 88

Dersin Öğrenme Çıktıları: Bu dersin başarılı bir şekilde tamamlanmasıyla öğrenciler şunları yapabileceklerdir:
Sıra NoAçıklama
1 AAT’de enstrümentasyon, kontrol ve otomasyon sistemlerinin gerekliliğini anlar.
2 AAT’de proses kontrol bileşenlerini öğrenir ve proses kontrol stratejilerinin geliştirilmesi gerekliliğinini kavrar.
3 AAT’de durum değişkenleri ve manupüle edilen değişkenleri değerlendirir. AAT işletiminde değişkenlerin kullanımını kavrar.
4 AAT’de proses kontrol amaçlı kullanılan sensor ve analizörleri, kontrolcülerin çalışma prensiplerini ve aktüatörleri (vanalar ve pompalar) kavrar ve değerlendirir.
5 Atıksu arıtma tesislerinde kullanılan ekipmanları tanır ve seçimlerini yapar.
6 Çözünmüş oksijen, pH ve sıcaklık kontrol mekanizmalarını değerlendirir.
7 Atıksu arıtma tesisi proses akım diyagramı ve enstrumentasyon akım diyagramlarını çizer.
8 Atıksu arıtma konusunda firmalarla, ekipman satıcılarıyla ve Bakanlık ve ilgili teşkilatla sözlü ve yazılı iletişim kurar.


Ders Konuları
HaftaKonuÖn HazırlıkDökümanlar
1 AAT’de Enstrümentasyon, Kontrol ve Otomasyon Tanımları
2 AAT’de Enstrümentasyon, Kontrol ve Otomasyon Sistemleri için İtici Güçler ve Sınırlamar
3 AAT’de Enstrümentasyon, Kontrol ve Otomasyon (ICA) Tarihçesi
4 Proses Kontrol Bileşenleri
5 AAT’de Proses Kontrol Amaçlı Kullanılan Manipule Edilebilen Değişkenler
6 AAT’de Online Algılayıcı (Sensör) ve Analizör Kavramları
7 AAT`de Kullanılan Sensör ve Analizörler
8 Dünya’da ve Türkiye’de Mevcut AAT’lerde Sensör ve Analizör Kullanım Seviyeleri
9 AAT’de Kontrolcü Kavramı ve Kullanılan Kontrolcüler
10 AAT’de Kontrolcü Kavramı ve Kullanılan Kontrolcüler
11 AAT’de Aktüatör Kavramı ve Kullanılan Aktüatörler
12 AAT’de Kullanılan Pompalar ve Özellikleri
13 Havalandırma ve Çözünmüş Oksijen Kontrolü
14 Kimyasal Arıtmada pH Kontrolü


Dersin Program Çıktılarına Katkısı
P1 P2 P3 P4 P5 P6 P7 P8 P9 P10 P11
Ö1 3 4 4 4 2 2 5 3 3
Ö2 3 4 4 4 3 4 5 3
Ö3 3 3 4 5 3
Ö4 3 3 3 5 3 3
Ö5 3 3 4 5 3
Ö6 3 3 3 5 3
Ö7 3 5 3
Ö8 5 3

Katkı Düzeyi: 1: Çok Düşük 2: Düşük 3: Orta 4: Yüksek 5: Çok Yüksek


https://obs.akdeniz.edu.tr/oibs/bologna/progCourseDetails.aspx?curCourse=2298070&curProgID=36&lang=tr